Bilişim Hukuku Nedir?
Bilişim Hukuku, bilgi teknolojisi hukuku ve internet hukuku olmak üzere iki ana bölümde incelenir. Bilgi teknolojisi hukuku, dijital bilgilerin ve bilgisayar programlarının dağıtılması, bilgi güvenliğinin sağlanması ve elektronik ticaret konularını düzenler. İnternet Hukuku ise internet kullanımına dair geniş bir yelpazeyi kapsar ve özel hayatın korunması gibi konuları da içerir.
Bilişim hukuku, internet hukukunun çeşitli alanlarıyla etkileşim halindedir. Güvenlik, internet kullanımı, veri paylaşımı, iletişim ve kişisel bilgilere erişim gibi konular bu kapsamda yer alır. Gün geçtikçe teknolojinin hayatımızdaki rolü artarken, bu teknolojik ortamda gerçekleşen suçlar da artmaktadır. Bilişim hukuku bu bağlamda, teknoloji, bilgi teknolojileri, bilgisayar sistemleri ve siber suçları içeren hukuksal konuları kapsar.
Bilişim hukukunun temelini internet hukuku, ifade özgürlüğü ve gizlilik kavramları oluşturur. İnternet hukuku, internet kullanımı sırasında ortaya çıkan hukuki sorunlarla ilgilenir ve ifade özgürlüğü ile güvenlik çerçevesinde belirlenen kuralları içerir. Bilgi Teknolojisi Hukuku ise, bilgisayar programlarının dağıtımı ve dijital bilgilerin korunması gibi konuları kapsar. Bilişim hukuku, bilgi paylaşımları, e-ticaret düzenlemeleri ve online alışverişlerdeki kuralları da içermektedir.
Bilişim Suçları Nedir ?
Bilişim suçları, geniş bir yelpazeye yayılan ve çeşitli yasa dışı faaliyetleri kapsayan bir alandır. Özellikle internet ortamında gerçekleşen suçlar, bilişim hukukunun odak noktasıdır. Bu suçlara örnekler:
- Bir bilişim sistemine hukuka aykırı olarak girmek (TCK.md.243)
- Verileri bozmak, yok etmek, değiştirmek veya engellemek (TCK.md.244)
- Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması (TCK.md.245)
- Kişisel verilerin kötüye kullanımı,
- Sahte hesap oluşturma ve kişilik taklidi,
- Yasadışı yayınlar, ticari sırların çalınması,
- Dijital ortamda hakaret, tehdit gibi suçlar,
Bu suçlar, hukuki açıdan ciddi sonuçlar doğurabilir ve bu nedenle bilişim hukuku avukatlarının müdahalesini gerektirir. Bilişim hukuku, ayrıca e-ticaret işlemleri, e-imza, fikri mülkiyet haklarının korunması, marka ve telif hakları gibi alanlarda da etkin rol oynar. Firmaların internet üzerinden satış yapması durumunda hukuki danışmanlık hizmetleri sağlar ve online itibar yönetimi konularında destek sunar.
Bilişim hukuku avukatları, bilişim teknolojileriyle ilgili hukuksal sorunların tespiti ve çözümü konusunda uzmanlaşmıştır. Ayrıca sözleşmelerin hazırlanması, fikri mülkiyet haklarının tescili, internet içeriği ve yer sağlayıcılarıyla ilgili hukuki süreçlerde danışmanlık sağlarlar. Bu şekilde, bilişim suçları ve diğer hukuksal konuların etkin bir şekilde yönetilmesi sağlanır.
Bilişim Sistemine Girme Suçu Nedir?
Bilişim sistemine girme suçu, Türk Ceza Kanunu‘nun 243. maddesinde düzenlenen ve bilişim suçları kapsamında yer alan önemli bir suçtur. Bu suç, bir bilişim sistemi içindeki verilere hukuka aykırı olarak erişim sağlamak ve bu erişimi devam ettirmek şeklinde tanımlanır (TCK m.243/1). Eğer bu erişim sırasında bilişim sistemine zarar verme, verileri yok etme veya değiştirme gibi eylemler de gerçekleştirilirse, suçun nitelikli hali oluşur ve daha ağır cezalar öngörülür (TCK m.243/3).
Bilişim sistemine girme suçu, genellikle uzaktan erişim yöntemleriyle veya fiziksel olarak bilişim sistemine yakın olma yoluyla gerçekleştirilir. Örneğin, bir kişinin izni olmadan Facebook, Twitter, Instagram gibi sosyal medya hesaplarına veya e-posta hesaplarına erişmek, bu suç kapsamında değerlendirilir. Kullanıcıların güvenlik önlemlerini aşarak veya şifrelerini ele geçirerek bu tür bilgi sistemlerine erişim sağlamak da suç teşkil eder.
Türk Ceza Kanunu’nda bilişim suçları, 5237 sayılı kanunun 243 ila 245. maddeleri arasında “Bilişim Alanında Suçlar” başlığı altında detaylı olarak düzenlenmiştir. Bu düzenlemeler, teknoloji kullanımının artmasıyla birlikte ortaya çıkan dijital suçları kapsamlı bir şekilde ele almaktadır ve suçların işlenmesi durumunda cezai yaptırımlar öngörmektedir.
Bilişim Sistemine Girme Suçunun Cezası
Bilişim sistemine girme suçunun cezası Türk Ceza Kanunu’nun 243. maddesinde düzenlenmiştir. Bu suçu işleyen kişiye verilecek cezalar şu şekildedir:
A) Bilişim Sistemine Girme Suçu (TCK m.243/1):
Bir bilişim sisteminin bütününe veya bir kısmına hukuka aykırı olarak giren veya orada kalmaya devam eden kişiye, bir yıla kadar hapis veya adli para cezası verilir. Bu cezalar, bilişim sistemine izinsiz erişilmesi durumunda uygulanan ceza yaptırımlarıdır.
B) Yararlanılabilen Sistemlerde Hukuka Aykırı Erişim (TCK m.243/2):
Bedeli karşılığında yararlanılabilen sistemlerde hukuka aykırı erişim halinde verilecek ceza, yukarıdaki cezanın yarı oranına kadar indirilir.
C) Bilişim Sistemindeki Verileri Yok Etme veya Değiştirme Suçu (TCK m.243/3):
Bilişim sistemine girilmesi sonucunda sistemin içerdiği veriler yok edilirse veya değiştirilirse, fail altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu durumda, bilişim sistemine erişim sırasında verilere zarar verilmesi veya onların değiştirilmesi söz konusudur.
D) Bilişim Sistemindeki Verileri İzleme Suçu (TCK m.243/4):
Bir bilişim sisteminin kendi içinde veya başka bilişim sistemleri arasında gerçekleşen veri nakillerini, sisteme izinsiz olarak teknik araçlarla izleyen kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Bu cezalar, Türk Ceza Kanunu’nun bilişim alanında suç işleyen kişilere uygulanan temel cezaları oluşturur. Bilişim suçları, teknolojinin hızla gelişmesi ve dijital dünyanın genişlemesiyle birlikte önem kazanan ve sıkça karşılaşılan suç türlerinden biridir. Bu nedenle, bilişim hukuku alanında uzmanlaşmış avukatlar, bu tür suçlarla ilgili hukuki süreçlerde danışmanlık ve savunma hizmetleri sunmaktadır.
Bilişim Sistemini Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etme veya Değiştirme Suçu
Türk Ceza Kanunu’nun 244. maddesi, bilişim sistemlerine zarar vermeye yönelik eylemleri cezai yaptırıma bağlamaktadır. Bu suç, yalnızca sisteme izinsiz giriş değil, sistemin çalışmasını engelleme, veri bütünlüğüne zarar verme gibi daha ileri düzey saldırıları kapsamaktadır.
A) Sistemi Engelleme veya Bozma (TCK m.244/1):
Bir bilişim sisteminin işleyişini engelleyen veya bozan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu suç, örneğin bir sunucuyu çökertmek, ağa zarar vermek ya da yazılımsal saldırılarla sistemin çalışmasını durdurmak gibi fiilleri kapsar.
B) Verileri Yok Etme, Değiştirme, Erişilemez Kılma (TCK m.244/2):
Bir bilişim sistemindeki verileri bozan, yok eden, değiştiren veya erişilmez kılan kişi hakkında da , altı aydan üç yıla kadar hapis cezası uygulanır. Bu madde, özellikle veri kaybına yol açan siber saldırılara yöneliktir.
C) Bu Fiillerin Bir Banka veya Kredi Kuruluşuna Karşı İşlenmesi (TCK m.244/3):
Yukarıdaki eylemlerin bir banka, kredi kurumu veya kamu kurumuna ait bilişim sistemlerine karşı işlenmesi halinde ceza yarı oranında artırılır. Kurumsal bilişim altyapılarına yapılan saldırılar daha ağır yaptırımlara tabidir.
D) Haksız Çıkar Sağlama (TCK m.244/4):
Maddede zikredilen suçların işlenmesi suretiyle, kişinin kendisi veya başkası yararına haksız bir çıkar sağlaması durumunda bu fiil ayrıca başka bir suçu oluşturmuyorsa iki yıldan altı yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası verilir.
Bu düzenleme, bilişim sistemi üzerinden ekonomik fayda elde edilmesini, yani siber suçun maddi kazanç hedefli yapılmasını özel olarak cezalandırmaktadır. Ancak bu çıkar sağlama, örneğin dolandırıcılık gibi başka bir suçu oluşturuyorsa, fail o suça göre cezalandırılır.
TCK 244 kapsamında suçlanan kişilerin uzman bir ceza avukatından destek alması, savunmanın güçlü ve etkili bir şekilde yapılabilmesi için önemlidir. Bu suçlar teknik analiz ve bilirkişi raporları gerektirebilir; bu nedenle bilişim hukukuna hâkim bir avukat sürecin yönetilmesinde kilit rol oynar.
Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması Suçu
Bilişim suçları arasında en sık karşılaşılan eylemlerden biri de banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılmasıdır. Türk Ceza Kanunu’nun 245. maddesi bu suçu düzenler ve ciddi cezai yaptırımlar öngörür.
A) Başkasına Ait Kartın Kullanılması (TCK m.245/1):
Başkasına ait bir banka veya kredi kartını, sahibinin rızası olmadan her ne suretle olursa olsun kullanmak ve bu yolla kendisine veya başkasına yarar sağlamak, üç yıldan altı yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.
B) Kart Bilgilerini Hukuka Aykırı Elde Etme ve Satma (TCK m.245/2):
Başkasına ait kart bilgilerini ilişkilendirilerek sahte banka veya kredi kartı üreten, satan, devreden, satın alan veya kabul eden kişiler üç yıldan yedi yıla kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Sahte kartlar genellikle yasa dışı yollarla ele geçirilmiş bilgilerle üretildiğinden, bu suç siber suçlar ve bilişim sistemlerine karşı işlenen suçlar kapsamında oldukça önemlidir.
C) Sahte Kart Üretme veya Kullanma (TCK m.245/3):
Sahte veya üzerinde sahtecilik yapılan kredi ya da banka kartlarının kullanılması suretiyle haksız kazanç elde eden kişi hakkında fiil daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmadığı takdirde, dört yıldan sekiz yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
İstanbul Anadolu Yakası’nda ceza hukuku alanında profesyonel destek arayanlar için Kartal, Maltepe, Sancaktepe, Pendik, Kadıköy, Üsküdar, Ümraniye, Beykoz, Tuzla, Sultanbeyli ve Ataşehir semtlerinde faaliyet gösteren Avukat Ebubekir Kozan, ağır ceza davalarında özellikle bilişim suçları, dolandırıcılık ve diğer ceza hukuku konularında müvekkillerine etkili, yerel ve tecrübeye dayalı hukuki danışmanlık sunmaktadır.
![]()