Ceza Hukuku

Yardım veya Bildirim Yükümlülüğünün Yerine Getirilmemesi Suçu

Yardım veya Bildirim Yükümlülüğünün Yerine Getirilmemesi Suçu (TCK 98)

Türk Ceza Kanunu’nun 98. maddesinde düzenlenen yardım veya bildirim yükümlülüğünün yerine getirilmemesi suçu, kendini idare edemeyen bir kişiye koşullar elverirken makul yardımı yapmamak ya da gecikmeksizin yetkili makamlara haber vermemek halinde gündeme gelir. Temel halde bir yıla kadar hapis veya adli para cezası öngörülür; ihmal sonucu ölüm meydana gelirse daha ağır ceza uygulanır. Ceza yargılamasının genel çerçevesi için Ceza Davaları rehberimize de bakabilirsiniz.

Yardım veya Bildirim Yükümlülüğünün Yerine Getirilmemesi Suçu- Yardım için el uzatma görseli

Yardım veya Bildirim Yükümlülüğünün Yerine Getirilmemesi Suçu Unsurları 

Yardım veya bildirim yükümlülüğünün ihlali suçunun faili herkes olabilir. Mağdur ise yaşı, hastalığı, yaralanması ya da başka bir nedenle kendini yönetemeyen kişidir. Böyle bir durumda olay yerindeki kişi, koşullar elverdiği anda makul bir yardım yapmalı veya gecikmeksizin ilgili makamlara bildirimde bulunmalıdır. Buna acil sağlık hattını aramak, en yakın görevlilere haber vermek ve mümkünse güvenli, basit ilk yardım uygulamak dahildir.

Yükümlülük, risk dengesi gözetilerek yerine getirilir. Kişi kendi hayatını ya da üçüncü kişilerin güvenliğini açık tehlikeye atmadan hareket etmekle yükümlüdür; şartlar yardım için uygun değilse en azından derhal bildirim yapılmalıdır. Olay yerinde gerekli müdahaleyi yapabilecek teşkilatlı bir hizmet mevcutsa ve görevliler durumu zaten biliyorsa, ayrıca yardım girişiminde bulunmamak tek başına suç oluşturmayabilir; ancak makamlar haberdar değilse bildirim zorunludur.

Suç kural olarak kasten işlenir. Kişi yardım edebileceğini veya bildirim yapabileceğini öngördüğü hâlde bunu yapmıyorsa sorumluluk doğar. Ağır netice olarak yardım ya da bildirim eksikliği nedeniyle ölüm meydana gelirse netice nedeniyle ağırlaşmış şekil uygulanır; bu değerlendirmede illiyet bağı ve öngörülebilirlik temel ölçütlerdir.

Yardım veya Bildirim Yükümlülüğünün Yerine Getirilmemesi Suçu Cezası

Temel şekil: Kendini idare edemeyen kişiye yardım etmemek ya da derhal bildirmemekbir yıla kadar hapis ya da adli para cezası.

Ağır netice: İhlal nedeniyle ölüm gerçekleşirse→ bir yıldan üç yıla kadar hapis.

Ceza Avukatının Rolü

Yardım veya bildirim yükümlülüğünün yerine getirilmemesi suçu ile ilgili dosyalarda erken yönlendirme sonucu belirler. Deneyimli bir ceza avukatı, ilk andan itibaren şu başlıklara odaklanır:

  • Delillendirmenin hızlı kurulması: Acil çağrı kayıtları, telefon arama ve mesaj dökümleri, kamera görüntüleri, tanık anlatımları, sağlık ve ambulans kayıtları, zabıta ve kolluk tutanakları gecikmeden dosyaya kazandırılır.
  • Zaman çizelgesi: Olayın dakikası dakikasına akışı çıkarılır. Yardım imkanı varken neden kullanılmadığı ya da ne zaman bildirildiği somutlaştırılır.
  • Mağdur odaklı adımlar: Sağlık desteği, psikolojik destek, koruma tedbirleri ve tazminat yolları aynı anda işletilir.
  • Şüpheli odaklı savunma: Yardımın imkansızlığı, tehlikenin ağırlığı, bildirimin zamanında yapılması, delillerin güvenilirliği gibi noktalar titizlikle değerlendirilir.

İstanbul ve çevresinde profesyonel destek arıyorsanız İstanbul Ceza Avukatı sayfamızdan iletişime geçebilirsiniz.

Yardım veya Bildirim Yükümlülüğünün Yerine Getirilmemesi Suçu -Yargıtay Kararları

Yargıtay 2. Ceza Dairesi, 06.12.2010, 2009/20201 E., 2010/32787 K.

Ölçüt: Ani gelişen ve dakikalar içinde sonuçlanan olaylarda, somut koşullarda makul yardım beklenip beklenemeyeceği ve derhal bildirim ile neticenin önlenip önlenemeyeceği değerlendirilir.
Olay: Suya giren kişinin çok kısa sürede boğulması. Arkadaşlarının çabasına rağmen engel olunamıyor.
Uygulama: Bu şartlarda sanıktan yardım yükümlülüğünü yerine getirmesi hayatın olağan akışına aykırı görülmüş; ayrıca ölümün anilik ve hızına göre derhal bildirim yükümlülüğünün de amaca hizmet etmeyeceği değerlendirilmiş.
Sonuç: Sorumluluk yok. Neticenin önlenmesi fiilen mümkün olmadığından yükümlülük yüklenemez.

Yargıtay 4. Ceza Dairesi, 18.01.2016, 2015/27008 E., 2016/615 K.

Ölçüt: Koşullar elverişliyken makul yardım ya da bildirim aranır. Somut olayda ebeveynlerin ilk müdahalesi, imkân ve bilgi düzeyi ile birlikte değerlendirilir.
Olay: Sıcak su dökülmesiyle yaralanan küçük çocuğu hastaneye götürmek veya acili aramak yerine evde soğuk su ve merhemle ilk müdahale yapılması.
Uygulama: Yerel mahkeme, delillerle birlikte ebeveynin derhâl hastaneye sevk etmeme davranışını bu somut koşullarda suç unsurlarını karşılamaz buldu.
Sonuç: Onama.

Yargıtay 1. Ceza Dairesi, 05.06.2024, 2023/7402 E., 2024/4174 K.

Ölçüt: Yardımın engellenmesi, bildirimin geciktirilmesi ve mağdurun kendi kendini idare edemeyecek durumda olduğunun bilinmesine rağmen pasif kalınması, TCK 98 bakımından tipik kabul edilir. Ayrıca suç vasfı doğru belirlenmelidir.
Olay: Uyuşturucu ve alkol sonrası fenalaşan kişinin yanında bulunanların ambulans çağrısını engellemesi, mağduru bisikletle taşımaya çalışıp yol kenarında bırakmaları, sonrasında da dağılmaları.
Uygulama: Sanık ve suça sürüklenen çocuk yönünden yardım veya bildirim yükümlülüğünün ihlali oluştuğu kabul edildi. Dosyada ayrıca zamanaşımı rejimi, illiyet ve Adli Tıp raporları tartışıldı. Neticeyi tam olarak önlemenin tıbben garanti olmaması, yükümlülüğü ortadan kaldırmaz.
Sonuç: Hükümde suç vasfı isabetsizliği tespit edildi. Olayın kül halinde değerlendirilmesi gerekirken yanlış madde uygulanması hukuka aykırı bulundu.

Yardım veya Bildirim Yükümlülüğünün Yerine Getirilmemesi Suçu – SSS

Bu suç nedir?

Kendini idare edemeyen bir kişiye koşullar elverirken makul yardım
etmemek ya da gecikmeden yetkili makamlara bildirmemek bu suçu oluşturur.

Kimler sorumlu olabilir?

Herkes. Özel bir sıfat aranmaz. Olay yerindeki kişi makul ölçüde yardım etmeli
veya derhal bildirim yapmalıdır.

Yardım riskliyse ne yapılmalı?

Kendi hayatı ya da üçüncü kişilerin güvenliği ciddi tehlikedeyse fizikî yardım
aranmaz; en azından acil çağrı yapılmalı ve durum yetkililere bildirilmelidir.

Cezası nedir?

Temel hâlde bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası.
Ölüm meydana gelirse bir yıldan üç yıla kadar hapis uygulanır.

Loading

Bir yanıt yazın

Avukatı Ara