Şantaj Suçu (TCK 107)

Şantaj suçu; bir kimseyi, kanuna aykırı veya yükümlü olmadığı bir şeyi yapmaya veya yapmamaya ya da haksız çıkar sağlamaya zorlamaktır. TCK 107’ye göre iki görünüm vardır:
(1) Kişinin hakkı veya yükümlülüğü olan şeyi yapacağını veya yapmayacağını söyleyerek zorlama (107/1),
(2) Şeref ve saygınlığa zarar verecek hususları açıklayacağını veya isnat edeceğini bildirerek yarar sağlama maksadıyla zorlama (107/2). Bu suçta esas olan, hak veya yükümlülüğün kötüye kullanılmasıdır; klasik “kötülük tehdidi” (TCK 106) değildir. Detaylı yol haritası için Ceza Davaları rehberimizi inceleyibilirsiniz.

Şantaj Suçu Unsurları

Hukukî konu – taraflar: Korunan değer, kişinin irade serbestisi ve malvarlığı/itibar güvenliğidir. Mağdur herkes olabilir; fail yönünden özel sıfat aranmaz.

Hareket:

• 107/1: “Hakkım veya yükümlülüğüm var” diyerek bunu baskı aracı yapıp mağduru kanuna aykırı veya yükümlü olmadığı bir davranışa zorlamak.
• 107/2: Kendisine veya başkasına yarar sağlamak için mağdurun şeref ve saygınlığına zarar verecek hususları açıklayacağını ya da  isnat edeceğini bildirmek.

Manevî unsur: Kast zorunlu; fail, zorlama ve (107/2’de) yarar sağlama amacına yönelmiş olmalıdır.

Şikâyet – Uzlaşma: Şantaj şikâyete bağlı değildir (resen soruşturulur). 107/1 ve 107/2 uzlaşmaya tabi değildir. (CMK 253).

Şantaj Suçunun Cezası

Her iki görünüm için de yaptırım: 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası; mahkeme hem hapis hem gün karşılığı para cezasına hükmedebilir.

Şantaj Suçu Avukatı

Şantaj dosyalarında erken başvuru ve delil bütünlüğü kritik önemdedir. Deneyimli bir ceza avukatı, mesaj, e-posta, DM ve dosyaların orijinal hâllerinin, mümkünse zaman damgaları ve yedekleriyle birlikte muhafaza edilmesi; gerekli görüldüğünde cihazlardan adlî bilişim imajı alınması, sonradan ileri sürülebilecek “montaj ve kurgu” iddialarına karşı dosyanın güvenliğini güçlendirir. HTS ve diğer veri kayıtlarının toplanıp tek bir zaman çizelgesinde eşleştirilmesi ise olayın gelişimini berrak biçimde ortaya koyar.

Hukukî değerlendirme aşamasında TCK 107/1 bakımından ileri sürülen “hak veya yükümlülük” iddiasının gerçek ve hukuken geçerli bir dayanağı bulunup bulunmadığı ile bunun baskı aracı olarak kullanılıp kullanılmadığı incelenir. TCK 107/2 yönünden ise “yarar sağlama” saiki ile “açıklama ve ifşa tehdidi”nin somutluğu, ciddiyeti ve uygulanabilirliği değerlendirilir. Özellikle “haber yapmama” veya “paylaşmama” taahhütlerinin söz konusu olduğu dosyalarda kamu yararı ve ifade özgürlüğü dengesi dikkatle kurulmalıdır. İstanbul ve çevresinde profesyonel destek ihtiyacınızda, kapsamlı yaklaşımı görmek için İstanbul Ceza Avukatı sayfası inceleyebilirsiniz.

Şantaj Suçu – Yargıtay Kararları

Yargıtay 6. Ceza Dairesi, 14.06.2023, 2023/2081 E., 2023/11557 K.

• Ölçüt – İlke: Şantaj suçu CMK 135/8 katalogda yer almadığından, başka bir katalog suç soruşturması sırasında elde edilen kayıtlar CMK 138/2 tesadüfî delil sayılamaz. Soyut beyan tek başına yeterli değildir.
• Özet: Hırsızlık soruşturmasına ilişkin dinleme ve kayıtlar içinde şantaja dair konuşmalar yer alsa da, katalog dışı olduğu için tesadüfî delil kabul edilmedi. Katılanın soyut beyanı dışında kuşku sınırını aşan delil yok.
• Uygulama: Şantaj yönünden hukuka aykırı delil ve yetersiz ispat gerekçeleriyle yerel mahkeme kararı isabetli görüldü.
• Sonuç: Onama.

Yargıtay 6. Ceza Dairesi, 09.01.2024, 2023/16007 E., 2024/162 K.

• Ölçüt – İlke: Hüküm; kanıtlar, değerlendirme, suçun unsurları ve şahsileştirmeyi açıkça içeren gerekçe ile kurulmalıdır (Anayasa 141/3; CMK 34, 230, 232; CMK 289/1-g).
• Özet: Mahkeme, önceki karara atıfla yetinip delil değerlendirmesini ve gerekçesini ayrıntılandırmadı.
• Uygulama: Gerekçesizlik bozma nedenidir.
• Sonuç: Bozma.

Yargıtay 6. Ceza Dairesi, 18.11.2024, 2023/10551 E., 2024/12045 K.

• Ölçüt – İlke: Mağdurun uygunsuz görüntüleri aileye gönderme tehdidi ile menfaat sağlama amacı, genellikle TCK 107/2 kapsamında değerlendirilir; delil bütünlüğü mağdur beyanını destekliyorsa beraat hatalıdır.
• Özet: Sanığın, mağdurun uygunsuz görüntülerini babasına göndermesi, mağdurun “görüntüleri aileye gönderirim” içerikli şantaj iddiasını destekledi. Sanığın savunmasını doğrulayan mesaj yok.
• Uygulama: TCK 107/2 yollamasıyla 107/1 kapsamında mahkûmiyet gerekirken beraat kurulması hukuka aykırı.
• Sonuç: Bozma.

Şantaj Suçu – Sık Sorulan Sorular

1) Şantaj ile tehdit arasındaki fark nedir?

Tehdit (TCK 106), gelecekte bir kötülük gerçekleştireceğini bildirmektir. Şantaj (TCK 107) ise hak veya yükümlülüğü ya da itibar zedeleyici açıklamayı baskı aracı yaparak zorlama yoludur.

2) Şantaj suçunun cezası nedir?

Her iki fıkra için de 1–3 yıl hapis ve 5.000 güne kadar adlî para cezası öngörülür.

3) Sosyal medya ve mesaj üzerinden şantaj delil olur mu?

Evet. Orijinal dosyalar, zaman damgaları, yedekler ve platform kayıtlarıyla birlikte sunulması önerilir.

4) Şantaj şikâyete bağlı mı, uzlaşma var mı?

Şikâyete ve uzlaşmaya bağlı değildir.

5) “Para vermezsen yayınlarım” tarzı ifadeler şantaj mıdır?

İtibara zarar verecek hususları açıklama tehdidiyle yarar sağlama amacı varsa, genellikle TCK 107/2 kapsamındadır.